کوررنگی که به آن بینایی آکروماتیک نیز گفته می‌شود، وضعیتی است که بر توانایی فرد در تشخیص رنگ‌های خاص تأثیر می‌گذارد. این ویژگی معمولاً ارثی است. به این معنی که از یکی از اعضای خانواده به فردی منتقل می‌شود و مردان را بیشتر از زنان مبتلا می‌کند. البته همچنین ممکن است کوررنگی اکتسابی باشد، به این معنی که بعداً در زندگی ایجاد می‌شود. اما خب کوررنگی افراد با یکدیگر متفاوت است و در هر فرد نسبت به فرد دیگر شکل مختلفی دارد. بنابراین سوالی که ایجاد می‌شود این است که انواع کوررنگی چیست؟

از این رو ما در این مقاله از فروشگاه عینک انصار به طور کامل به مبحث کوررنگی و انواع کوررنگی چیست؟ پرداخته‌ایم. در ادامه همراه ما باشید.

انواع کوررنگی چیست؟

اکثر افراد فکر می‌کنند که کوررنگی به این معنی است که شما جهان را به رنگ خاکستری می‌بینید. در حالی که این حالت فقط برای کوررنگی کامل و بسیار نادر است. معمولا کوررنگ بودن به این معنی است که در تمایز بین رنگ‌های خاص مشکل دارید. اما خب همین کوررنگی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود. در ادامه پاسخ اینکه انواع کوررنگی چیست را آوردیم.

انواع کوررنگی چیست؟

۱- کوررنگی قرمز-سبز

در پاسخ به سوال انواع کوررنگی چیست؟ اولین موردی که به آن می‌پردازیم کوررنگی قرمز-سبز است. چرا که رایج‌ترین نوع کوررنگی بر ادراک رنگ‌های قرمز-سبز تأثیر می‌گذارد. در کوررنگی قرمز-سبز، چهار زیرگروه وجود دارد:

Protanomaly:

اختلال در توانایی دیدن رنگ قرمز، که باعث می‌شود اجسام قرمز، رنگ خاکستری مایل به سبز مات به نظر برسند. در این نوع کوررنگی علاوه بر رنگ قرمز، رنگ‌های حاوی قرمز (یعنی بنفش، نارنجی و غیره) نیز کدر به نظر می‌رسند. در این نوع از انواع کوررنگی بیماران رنگ‌های قرمز، نارنجی و زرد را با طیف سبز می‌بینند و رنگ‌ها برایشان زیاد درخشان نیست. البته این را هم باید گفت که این نوع کوررنگی تاثیر زیادی بر زندگی روزمره ندارد و فعالیت‌های روزمره شما را مختل نمی‌کند.

Protanopia:

دومین نوع از انواع کوررنگی که Protanopia نام دارد، ناتوانی کامل در دیدن نور قرمز، به این معنی که اکثر اجسام در سایه‌های مختلف طلایی یا آبی ظاهر می‌شوند. در این حالت قرمز و سبز را نمی‌توان تشخیص داد. این نوع کوررنگی که با نام سرخ کوری نیز شناخته می‌شود، بیشتر آقایان را مبتلا می‌کند. به طوری که بر اسا آزمایش‌های صورت گرفته، نتایج نشان می‌دهند که آقایان در این نوع کوررنگی، رنگ‌های قرمز را مشکی می‌بینند. در بعضی مواقع نیز رنگ‌های خاصی مانند، سبز، زرد و یا نارنجی را نیز به رنگ زرد می‌بینند.

Deuteranomaly:

و اما در بحث انواع کوررنگی چیست؟ می‌رسیم به یکی از رایج‌ترین انواع کوررنگی. در بین انواع کوررنگی، رایج‌ترین نوع رنگ قرمز-سبز، توانایی فرد برای دیدن سبز را مختل می‌کند. اجسام سبز ممکن است رنگ مایل به قرمز داشته باشند و رنگ‌های حاوی سبز محو و کدر به نظر برسند.این کوررنگی مرتبط با کروموزوم ایکس است و حدود ۵ درصد از آقایان مبتلا به آن هستند. در این حالت حتی بیماران تشخیص بین رنگ‌های آبی و بنفش برایشان سخت می‌شود.

Deuteranopia:

چهارمین و آخرین نوع از کوررنگی سبز-قرمز، ناتوانی کامل در درک نور سبز است. در این نوع کوررنگی، رنگ‌های قرمز و سبز قابل تشخیص نیستند و اکثر اجسام در سایه‌های آبی و طلایی ظاهر می‌شوند.

انواع کوررنگی

۲- کوررنگی آبی-زرد

در بین انواع کوررنگی، نوع کمتر رایج، کوررنگی آبی-زرد است که بر توانایی فرد برای دیدن سایه‌های آبی یا زرد تأثیر می‌گذارد. همانطور که گفتیم، در پاسخ انواع کوررنگی چیست؟ این نوع، کم‌تر از بقیه رواج دارد. دو نوع فرعی از کوررنگی آبی-زرد وجود دارد:

Tritanomaly: بر توانایی دیدن رنگ آبی تأثیر می‌گذارد، که تشخیص تفاوت بین آبی و سبز را دشوار می‌کند. در این نوع کوررنگی، تشخیص رنگ‌های قرمز و زرد نیز سخت است.

Tritanopia: ناتوانی کامل در دیدن رنگ آبی. کوررنگی Tritanopia تشخیص بین آبی و سبز، زرد و صورتی و بنفش و قرمز را دشوار می‌کند. که البته این نوع از انواع کوررنگی نیز نادر است.

۳- کوررنگی کامل

در بین انواع کوررنگی، دو نوع دیگر از کوررنگی، با نام‌های تک رنگی (همچنین achromatopsia نامیده می‌شود) و تک رنگ مخروطی آبی هستند.

Achromatopsia، کوررنگی کامل را توصیف می‌کند، که در آن تمام سلول‌های حسگر رنگ در چشم یا از بین رفته یا دچار اختلال می‌شوند. افراد مبتلا به این نوع فقط در رنگ‌های مختلف، خاکستری می‌بینند. سایر مشکلات بینایی معمولاً زمانی وجود دارند که فرد تک رنگی داشته باشد.

تک رنگ مخروط آبی نیز نادرترین نوع کمبود بینایی رنگ است. با تک رنگ مخروط آبی، تنها یکی از سه نوع سلول حسگر رنگ کار می‌کند. بنابراین، در حالی که فردی با این نوع می‌تواند نور آبی را حس کند، اغلب چیزها را در سایه‌های خاکستری می‌بیند.

به قولی در مبحث انواع کوررنگی چیست؟ می‌توان گفت که این دو نوع، که معمولا از سایر انواع کوررنگی نادرتر هستند، تشخیص رنگ را به طور کامل مختل می‌کنند و افراد اطراف خود را با سایه‌های خاکستری و به نوعی سیاه و سفید می‌بیند.

علت کوررنگی چیست؟

علت کوررنگی چیست؟

توانایی شما برای دیدن رنگ از سلول‌های گیرنده نوری، در پشت چشم شما ناشی می‌شود. گیرنده‌های نوری متشکل از میله‌هایی هستند که به نور بسیار حساس هستند و به شما در دید در شب کمک می‌کنند و مخروط‌هایی که به شما توانایی دیدن طیف رنگ را می‌دهند.

مخروط‌ها، نوری را که وارد چشم می‌شود، می‌گیرند و آن را به رنگ‌های مختلف تبدیل می‌کنند. سه نوع مختلف سلول مخروطی وجود دارد که به عنوان مخروط S، مخروط L و مخروط M طبقه بندی می‌شوند. اختلال در هر کدام از آن‌ها می‌توانند مسبب یکی از انواع کوررنگی شود.

مخروط‌های S طول موج نور آبی را حس می‌کنند، مخروط‌های L نور قرمز و مخروط‌های M نور سبز را حس می‌کنند. هنگامی که یک یا چند نوع از این مخروط‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند، توانایی مخروط‌ها برای تبدیل نور به رنگ تعیین شده خود را مختل می‌کند. اما به طور کلی علت کوررنگی عبارت است از:

• کوررنگی ارثی

کوررنگی معمولا یک بیماری ارثی است، به این معنی که شما با آن متولد می‌شوید. موارد کوررنگی قرمز-سبز ارثی ناشی از جهش ژنی در کروموزوم X است.

این امر باعث می‌شود بیولوژیک مردان بیشتر از بیولوژیک زنان، با کوررنگی قرمز-سبز متولد شوند. انواع دیگر کوررنگی، روی کروموزوم‌های مختلف انجام می‌شود، به این معنی که احتمال به ارث بردن آن‌ها در مردان و زنان به یک اندازه است.

کوررنگی ارثی

• کوررنگی اکتسابی

وراثت، تنها علت کوررنگی نیست. بلکه هر کدام از انواع کوررنگی می‌توانند به طور اکتسابی باشند و در نوجوانی، جوانی یا بزرگسالی، فردی را درگیر کند. کسانی که با کوررنگی به دنیا نمی‌آیند ممکن است همچنان از دست دادن قدرت تشخیص رنگ را تجربه کنند. برخی از دلایل اصلی کوررنگی اکتسابی عبارتند از:

• آسیب به چشم یا مغز
• بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید، دژنراسیون ماکولا و گلوکوم
• شرایط عصبی که بر مغز تأثیر می‌گذارد، مانند مولتیپل اسکلروزیس و آلزایمر
• داروهای تجویزی مانند سیلدنافیل سیترات، دیگوکسین، اتامبوتول، هیدروکسی کلروکین و آمیودارون

برخلاف موارد ارثی، کوررنگی اکتسابی می‌تواند با گذشت زمان بدتر شود. اگر مشکلات چشمی را تجربه کردید یا متوجه تفاوت در قدرت تشخیص رنگ خود شدید، به چشم پزشک مراجعه کنید. و حتماً قبل از شروع داروهای جدید در مورد عوارض جانبی احتمالی با پزشک خود صحبت کنید. چرا که تشخیص اینکه انواع کوررنگی چیست؟ توسط چشم‌پزشک شما انجام می‌شود.

کوررنگی تک‌چشمی و دوچشمی

برخی از افراد تنها در یک چشم دچار کوررنگی هستند که به آن کوررنگی تک‌چشمی (Monocular Color Blindness) گفته می‌شود. این وضعیت معمولاً در نتیجه آسیب عصبی یا چشمی به وجود می‌آید. اما اکثر موارد کوررنگی، دوچشمی (Binocular Color Blindness) هستند، به این معنی که هر دو چشم تحت تأثیر این اختلال قرار دارند.

کوررنگی مرتبط با بیماری‌ها

برخی بیماری‌های خاص می‌توانند باعث ایجاد یا تشدید کوررنگی شوند. برای مثال:

• آب مروارید: این بیماری باعث کدر شدن عدسی چشم می‌شود که در نتیجه، توانایی تشخیص رنگ‌ها کاهش می‌یابد.
• گلوکوم (آب‌سیاه): افزایش فشار داخل چشم به عصب بینایی آسیب می‌زند و ممکن است باعث کاهش توانایی تشخیص رنگ‌ها شود.
• دیابت و رتینوپاتی دیابتی: این بیماری بر شبکیه چشم اثر گذاشته و می‌تواند منجر به تغییر در نحوه درک رنگ‌ها شود.
• پارکینسون: مشکلات عصبی ناشی از این بیماری ممکن است بر سلول‌های بینایی مؤثر باشد و درک رنگ‌ها را مختل کند.

کوررنگی مرتبط با بیماری‌ها

کوررنگی ناشی از تأثیر داروها و مواد شیمیایی

برخی از داروها و مواد شیمیایی نیز می‌توانند باعث ایجاد کوررنگی موقت یا دائمی شوند. برای مثال:

• داروهای ضد مالاریا مانند “کلروکین” و “هیدروکسی کلروکین” ممکن است در برخی افراد باعث کوررنگی شوند.
• داروهای ضدافسردگی و ضدروان‌پریشی مانند “تیوریدازین” و “کلرپرومازین” نیز ممکن است بر تشخیص رنگ‌ها تأثیر بگذارند.
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی مانند سرب، استایرن و برخی حلال‌های صنعتی ممکن است باعث ایجاد مشکلات بینایی از جمله کوررنگی شود.

کوررنگی در سنین مختلف

در کودکان: کوررنگی مادرزادی از همان اوایل کودکی وجود دارد، اما ممکن است تا سنین مدرسه تشخیص داده نشود. کودکان مبتلا ممکن است در یادگیری رنگ‌ها مشکل داشته باشند و در نقاشی یا بازی‌هایی که به تشخیص رنگ‌ها نیاز دارند، دچار سردرگمی شوند.

در بزرگسالان: کوررنگی اکتسابی در بزرگسالان معمولاً به دلیل بیماری‌ها یا اثرات جانبی داروها رخ می‌دهد. افرادی که در مشاغلی مانند طراحی، رانندگی، یا پزشکی فعالیت دارند، ممکن است در اثر این اختلال دچار مشکلات شغلی شوند.

در سالمندان: افزایش سن می‌تواند به‌طور طبیعی باعث کاهش توانایی تشخیص رنگ‌ها شود. این وضعیت معمولاً با تغییرات در عدسی و شبکیه چشم مرتبط است.

نحوه تشخیص کوررنگی

حالا که پاسخ سوال انواع کوررنگی چیست را دانستید، احتمالا کنجکاو هستید که نحوه تشخیص کوررنگی را بدانید تا بتوانید در خانه خودتان را آزمایش کنید. کوررنگی که به عنوان کمبود توانایی تشخیص و شناخت رنگ نیز شناخته می‌شود، میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد. همچنین می‌تواند تمایز بین رنگ‌های خاص را دشوار کند و بر فعالیت‌های روزانه از انتخاب لباس گرفته تا دیدن چراغ راهنمایی در خیابان تاثیر بگذارد. اما اگر به کوررنگی خود یا کسی که می‌شناسید مشکوک هستید، راه‌های مختلفی برای تشخیص وجود دارد.

در ادامه چندتا از بهترین نحوه تشخیص کوررنگی را برای شما آورده‌ایم:

نحوه تشخیص کوررنگی

الف) تست‌های آنلاین کوررنگی

چندین وب‌سایت در سراسر اینترنت، تست‌های غربالگری کوررنگی آنلاین را ارائه می‌دهند. این آزمایشات تشخیص قطعی نیستند، اما می‌توانند اولین قدم مفید باشند. توجه داشته باشید که نتایج ممکن است بسته به کالیبراسیون صفحه نمایش رایانه شما متفاوت باشد. بنابراین در هر کدام از این وب‌سایت‌ها شرایط انجام بهترین تست را بخوانید و در زمان انجام تست این شرایط را رعایت کنید تا نتایج دقیقی از تست بدست آوردید. در برخی از این وب‌سایت‌ها شما حتی می‌تونید ببینید که انواع کوررنگی چیست؟ در پایین ۳ تا از بهترین این وب‌سایت‎‌ها را قرار دادیم:

enchroma.com

Colormax

colorblindnesstest

ب) صفحات رنگی ایشیهارا

اگر در فضای مجازی چرخی زده باشید، حتما این تست‌ها را دیده‌اید و یا حتی انجانم داده‌اید. این تست معمولا دایره‌های رنگی با رنگ‌‎های مختلف هستند که داخل این دایره‌ها عددی پنهان شده است. اگر شما بتوانید این اعداد را بخوانید یعنی کوررنگی ندارید. این نوع از نحوه تشخیص کوررنگی رایج ترین تست کوررنگی است که توسط چشم پزشکان استفاده می‌شود. افرادی که کوررنگی معمولی دارند می‌توانند اعداد را به وضوح ببینند، در حالی که افراد مبتلا به کوررنگی ممکن است مشکل داشته باشند یا اعداد متفاوتی را ببینند.

این تست را در کنار شخصی انجام دهید که کوررنگی نداشت باشد. در این صورت این شخص می‌تواند به شما در نحوه تشخیص کوررنگی کمک کند. در پایین می‌توانید نمونه‌ای از این تست ایشیهارا را ببینید:

صفحات رنگی ایشیهارا

پ) تست ۱۰۰ رنگ Farnsworth-Munsell

این تست نیاز به چیدمان کلاه‌های رنگی به ترتیب خاصی بر اساس رنگ دارد. افرادی که بینایی رنگی معمولی دارند به راحتی می‌توانند رنگ‌ها را مرتب کنند، اما کسانی که کور رنگی دارند در قرار دادن رنگ‌ها در ترتیب صحیح مشکل خواهند داشت. شما می‌توانید نام انگلیسی این تست را در اینترنت سرچ کنید و با دیدن ویدیوها، این تست را انجام دهید؛ تا نحوه تشخیص انواع کوررنگی را به بهترین شکل انجام دهید.

آیا کوررنگی فقط بر دید رنگی تأثیر می‌گذارد؟

کوررنگی عمدتاً به توانایی فرد در شناسایی و تمایز رنگ‌ها مرتبط است، اما جالب است بدانید که این اختلال ممکن است اثرات دیگری نیز بر سایر جنبه‌های بینایی افراد داشته باشد. اگرچه تغییرات اصلی در ادراک رنگ اتفاق می‌افتد، افراد مبتلا به کوررنگی می‌توانند با مشکلات دیگری نیز مواجه شوند که بر کیفیت زندگی آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

۱. کاهش حساسیت به نور (Photophobia)

افرادی که دچار کوررنگی هستند، ممکن است حساسیت بیشتری به نور داشته باشند. این حالت که به عنوان photophobia شناخته می‌شود، باعث می‌شود که نورهای روشن یا نورهای مصنوعی برای آن‌ها آزاردهنده باشد. این حساسیت به نور می‌تواند زندگی روزمره را دشوار کند، به ویژه در شرایطی که نور زیاد است، مانند در خیابان‌های روشن یا هنگام استفاده از صفحه‌نمایش‌های دیجیتال.

۲. اختلال در تمایز بین سایه‌ها

کوررنگی می‌تواند توانایی فرد را در تمایز بین سایه‌ها و نواحی مختلف روشنایی در محیط‌های طبیعی یا مصنوعی مختل کند. به عنوان مثال، ممکن است فردی که به نوعی کوررنگی مبتلاست، نتواند به راحتی تفاوت میان سایه‌های مختلف روی سطوح یا در طراحی‌های گرافیکی را تشخیص دهد. این اختلال می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند، به ویژه در فعالیت‌هایی که نیاز به دقت در تشخیص نور و سایه دارند، مانند نقاشی، عکاسی یا حتی رانندگی در شرایط نور ضعیف.

افرادی که دچار کوررنگی هستند، ممکن است حساسیت بیشتری به نور داشته باشند.

۳. مشکلات در دید جزئیات و کنتراست

کوررنگی ممکن است باعث شود که فرد نتواند تفاوت‌های دقیق بین اجسام مشابه از نظر رنگ و بافت را به خوبی تشخیص دهد. به عبارت دیگر، افراد مبتلا ممکن است در تشخیص جزئیات ریز یا کنتراست‌های کم‌رنگ و پررنگ دچار مشکل شوند. این مشکل می‌تواند در فعالیت‌هایی مانند خواندن، شناسایی علائم رانندگی یا حتی در موقعیت‌های اجتماعی که افراد نیاز به توجه به ویژگی‌های جزئی دارند، ایجاد چالش کند.

۴. مشکلات در تشخیص رنگ‌های خاص در شرایط خاص

کوررنگی معمولاً بر تشخیص برخی از رنگ‌ها تأثیر می‌گذارد، اما این اختلال در شرایط مختلف ممکن است شدت‌های متفاوتی پیدا کند. به عنوان مثال، در محیط‌هایی با نور کم، افراد مبتلا به کوررنگی ممکن است نتوانند رنگ‌های خاصی را به وضوح شناسایی کنند. این امر ممکن است در محیط‌هایی مانند سینما یا اتاق‌های تاریک بیشتر مشکل‌ساز شود. همچنین، شرایط خاصی مثل تغییرات شدید در دمای محیط یا استفاده از عینک‌های خاص نیز می‌تواند بر وضوح دید تأثیر بگذارد.

۵. دشواری در شناسایی حالات چهره

در مواردی، کوررنگی می‌تواند شناسایی حالات صورت را نیز تحت تأثیر قرار دهد. این امر به دلیل تغییر در ادراک رنگ‌ها ممکن است باعث شود که فرد در تمایز بین احساسات مختلف افراد مانند خوشحالی، ناراحتی یا عصبانیت دچار مشکل شود. این نوع از مشکلات می‌تواند بر روابط اجتماعی فرد تأثیر بگذارد و موجب ایجاد سوء تفاهم‌هایی شود.

۶. اختلال در دید سه‌بعدی (Depth Perception)

در برخی از انواع کوررنگی، به ویژه در مواردی که درک رنگ‌های خاص مختل می‌شود، اختلال در دید سه‌بعدی یا depth perception نیز مشاهده می‌شود. این مشکل به این معنی است که فرد نمی‌تواند فاصله یا عمق اشیاء را به درستی تشخیص دهد. این اختلال می‌تواند در فعالیت‌هایی مثل رانندگی، ورزش‌های خاص یا حتی حرکت در فضاهای شلوغ چالش‌هایی ایجاد کند.

کوررنگی و تاثیرات آن

کوررنگی چقدر شایع است؟

در بالا پاسخ سوال انواع کوررنگی چیست؟ را آوردیم. اما سوال دیگری که به وجود می‌آید این است که انواع کوررنگی چقدر شیوع دارند؟ انواع مختلف کوررنگی دارای سطوح مختلف شیوع هستند. کوررنگی قرمز-سبز، که شایع‌ترین نوع است، تقریباً از هر ۱۲ مرد ۱ نفر و از هر ۲۰۰ زن ۱ نفر را مبتلا می‌کند.

تک رنگی مخروط آبی نیز مردان را بیشتر از زنان مبتلا می‌کند، اما موارد به طور کلی بسیار نادرتر است. از هر ۱۰۰۰۰۰ نفر تنها ۱ نفر در سراسر جهان مبتلا می‌شود. کمی شایع‌تر، کمبود زرد آبی، ۱ نفر از هر ۱۰۰۰۰ نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بر خلاف باقی انواع کوررنگی، احتمال ابتلای مردان و زنان به آن برابر است.

نحوه درمان کوررنگی

محققان روش‌هایی را با استفاده از عینک و لنز چشم یافته‌اند که به بهبود وضعیت کوررنگی افراد کمک می‌کنند. برخی از این لنزها به اصلاح کوررنگی قرمز-سبز کمک می‌کنند. این لنزها با فیلتر کردن طول موج نور برای افزایش کنتراست بین قرمز و سبز کار می‌کنند. انجام این کار به بینندگان کمک می‌کند رنگ‌ها را بهتر تشخیص دهند و طیف دید کامل‌تری را تجربه کنند.

این یکی از روش‌های درمان کوررنگی است که فقط به یکی از انواع کوررنگی می‌پردازد. در صورتی که می‌خواهید با سایر روش‌های اصلاح کوررنگی در خانم‌ها و آقایان آشنا شوید و یا سوالاتی را در خصوص انواع کوررنگی چیست؟ دارید، از طریق راه‌های ارتباطی ذکر شده در سایت، با همکاران ما در ارتباط باشید تا شما را راهنمایی کنند.

در آخر

ما در این مقاله از فروشگاه عینک انصار به یکی از سوالات متداول یعنی انواع کوررنگی چیست؟ پاسخ دادیم. همچنین دلایل بروز و مبتلا شدن به کوررنگی و میزان شیوع هر کدام از انواع آن صحبت کردیم. امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید. لطفا نظرات و سوالات خود را در خصوص انواع کوررنگی از طرق باکس دیدگاه‌ها در انتهای همین صفحه برای ما بنویسید.